Bằng Quyết định số 405/CP của Hội đồng Chính phủ ngày 10 tháng 11 năm 1979 về việc thành lập Trường Đại học Pháp lý Hà Nội (tiền thân của Trường Đại học Luật Hà Nội), Trường Đại học Luật Hà Nội đã chính thức được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ trở thành trung tâm đào tạo cán bộ pháp lý, trung tâm nghiên cứu khoa học pháp lý và trung tâm truyền bá pháp lý.

Trong bối cảnh khoa học và công nghệ thế giới đã trở thành lực lượng sản xuất hiện đại, là động lực phát triển và là nền tảng của nền kinh tế tri thức của các quốc gia, Trường Đại học Luật Hà Nội luôn kiên định nghiên cứu khoa học là định hướng phát triển của Trường. Đề án xây dựng Trường thành trường trọng điểm đào tạo cán bộ về pháp luật, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 549/QĐ-TTg ngày 04 tháng 4 năm 2013 đã tiếp tục khẳng định nhiệm vụ xây dựng Trường thành trung tâm nghiên cứu, trung tâm học thuật và trao đổi các ý tưởng khoa học pháp lý có uy tín tại Việt Nam nhằm đạt mục tiêu đến năm 2020, hoạt động nghiên cứu khoa học đóng vai trò nòng cột cho sự phát triển Trường thành đại học định hướng nghiên cứu, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước. Năm 2020, Trường Đại học Luật Hà Nội ban hành Chiến lược phát triển Trường đến năm 2030 trong đó định hướng phát triển Trường trở thành cơ sở giáo dục đại học định hướng nghiên cứu; trường trọng điểm về đào tạo pháp luật, trung tâm nghiên cứu và truyền bá tư tưởng pháp lý hàng đầu của Việt Nam, có vị thế trong khu vực Đông Nam Á và trên thế giới, đóng góp tích cực trong hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật và phục vụ cộng đồng. Trường xác định tập trung ưu tiên công tác nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng gắn với nhiệm vụ xây dựng và hoàn thiện thể chế nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền và hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó, Trường cũng đã đổi mới quan điểm tiếp cận trong nghiên cứu khoa học thông qua tiếp cận liên ngành, đa lĩnh vực; xây dựng và phát triển mô hình nghiên cứu kết hợp giữa Trường với các cơ sở đào tạo, viện nghiên cứu, cơ quan quản lý nhà nước, các địa phương, liên kết giữa đối tác trong nước và quốc tế.

Trải qua hơn 40 năm hình thành và phát triển, Trường đã xây dựng được đội ngũ giảng viên có trình độ chuyên môn cao, đáp ứng các yêu cầu hội nhập, được đào tạo bài bản trong nước và nước ngoài, có kinh nghiệm, bản lĩnh và cống hiến cho sự nghiệp giảng dạy và nghiên cứu khoa học pháp lý. Tính đến tháng 4/2022, Trường Đại học Luật Hà Nội có 339 giảng viên và giáo viên, trong đó có 03 giáo sư, 30 phó giáo sư, 97 tiến sĩ, 204 thạc sĩ, 5 cử nhân. Với lực lượng các nhà khoa học và giảng viên có trình độ cao, xác định đúng đắn định hướng phát triển nghiên cứu khoa học, luôn đổi mới tư duy nghiên cứu khoa học, Trường đã góp phần quan trọng vào công cuộc đổi mới và nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học pháp lý, đào tạo cán bộ pháp luật, xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, đóng góp tích cực vào các sự kiện, bước ngoặt lớn trong sự phát triển của đất nước.

Cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại luôn được Nhà trường tập trung đầu tư, phục vụ ngày càng tốt hơn cho nhu cầu học tập, giảng dạy, nghiên cứu và quản lý. Ngoài Phân hiệu mới được thành lập tại Đăk Lăk kế thừa cơ sở vật chất của Trường Trung cấp Luật Buôn Ma Thuột, Trường và các cơ quan, đơn vị có liên quan đang tích cực triển khai thực hiện Dự án đầu tư cơ sở 2 tại Bắc Ninh với diện tích 27 ha. Là giảng đường thứ hai của người học, Thư viện Trường được quan tâm đầu tư với hệ thống tài liệu phong phú, đa dạng gồm tài liệu in và tài liệu số, hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại, cách thức tổ chức và quản lý linh hoạt, thân thiện với người sử dụng.

Trường Đại học Luật Hà Nội đã ban hành các chiến lược, quy chế, quy định nhằm định hướng, khuyến khích và nâng cao chất lượng hoạt động nghiên cứu khoa học của Trường. Chiến lược phát triển Trường đến năm 2030, trong đó có chiến lược nghiên cứu khoa học xác định rõ định hướng nghiên cứu cũng như các chỉ tiêu cụ thể như phấn đấu đối với các giảng viên của Trường trong các giai đoạn cụ thể 2021 – 2025 và giai đoạn 2026 - 2030. Đầu năm 2022, Quy chế quản lý hoạt động khoa học và công nghệ, Quy chế chi tiêu nội bộ (mới) được ban hành với nhiều điểm mới tích cực trong công tác quản lý các hoạt động khoa học^[1]. Việc đổi mới các cơ chế quản lý và tài chính cũng tạo điều kiện thúc đẩy mạnh mẽ hơn các hoạt động nghiên cứu khoa học và công bố kết quả nghiên cứu khoa học.

Trong suốt quá trình hình thành và phát triển, được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Đảng, Nhà nước, Bộ Tư pháp và lãnh đạo Nhà trường, đồng thời phát huy hiệu quả các nguồn lực nội tại, Trường Đại học Luật Hà Nội đã gặt hái được nhiều thành tựu trong hoạt động nghiên cứu khoa học và quản lý khoa học.

Chất lượng giảng dạy của một cơ sở đào tạo, bồi dưỡng luôn phụ thuộc rất nhiều vào hệ thống giáo trình, tài liệu được đưa vào sử dụng trong quá trình đào tạo, bồi dưỡng. Do đó, công tác biên soạn giáo trình, tài liệu luôn được Trường Đại học Luật Hà Nội coi là một công việc giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Hệ thống giáo trình, tài liệu của Trường được biên soạn bởi các giảng viên, chuyên gia uy tín là các GS., TS., ThS. Tính đến tháng 5/2022, Trường đã và đang biên soạn 102 đầu giáo trình, tài liệu phục vụ các chương trình đào tạo. Từ năm 2017 - 2021, Trường đã in, tái bản, nối bản có sửa đổi, bổ sung 173 lượt giáo trình, tài liệu.

Từ năm 2017 - 2021, Trường đã tổ chức hiệu quả hoạt động quản lý đề tài và nghiệm thu thành công 193 đề tài khoa học cấp cơ sở (năm 2017: 40 đề tài; năm 2018: 43 đề tài; năm 2019: 34 đề tài; năm 2020: 40 đề tài; 2021: 36 đề tài). Sau khi Luật Khoa học và Công nghệ năm 2013 có hiệu lực, Trường đã xây dựng nhiều chính sách, nhằm khuyến khích, hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu khoa học của Trường hướng tới chất lượng và hiệu quả. Vì vậy, số lượng đề tài cấp Trường thực hiện trong các năm gần đây tăng vượt bậc so với các năm trước. Ngoài ra, với uy tín khoa học và chuyên môn cao, các giảng viên của Trường cũng đã được mời tham gia thực hiện nhiều đề tài do các Bộ, Ngành, các viện hoặc cơ sở đào tạo khác chủ trì.  

Từ năm 2017 - 2021, Trường đã tổ chức thành công 295 hội thảo (trong đó 28 hội thảo khoa học cấp quốc tế; 01 hội thảo cấp Bộ, 66 hội thảo cấp Trường, 200 hội thảo cấp Khoa). Ngoài ra, hằng năm, Trường cũng phối hợp với các đối tác nước ngoài tổ chức các hội thảo quốc tế tại Việt Nam hoặc nước ngoài, đặc biệt các hội thảo khoa học quốc tế thường niên trong khuôn khổ hợp tác với CHLB Đức tại Tuần lễ pháp luật Đức hoặc các Trường như Trường Đại học quan hệ quốc tế Mátxcơva, Đại học tổng hợp Vân Nam – Trung Quốc… Các Hội thảo, tọa đàm quốc tế đều tập trung vào các vấn đề đương đại của khoa học pháp lý và mang tính thời sự.

Trong những năm gần đây, Trường đã có nhiều chính sách, có cơ chế hỗ trợ, khuyến khích và thúc đẩy nghiên cứu, công bố các công trình, bài viết trên các tạp chí hàng đầu trong nước và nước ngoài về chuyên ngành luật. Từ năm 2017 - 2021, Trường đã có 69 công bố quốc tế, trong đó có có 20 bài báo ISI/Scopus, 36 bài báo đăng tạp chí nước ngoài có ISSN và phản biện độc lập và 10 chương sách bằng tiếng nước ngoài được xuất bản bởi nhà xuất bản nước ngoài có uy tín, 03 Báo cáo đăng trên kỷ yếu Hội thảo quốc tế.

Năm 2021, Trường ra mắt Diễn đàn Luật học và Phát triển trên cơ sở Tuần lễ nghiên cứu khoa học được tổ chức từ năm 2017 – 2020. Với tôn chỉ “Luật học phục vụ phát triển”, Diễn đàn “Luật học và Phát triển” là chuỗi các sự kiện khoa học được tổ chức thường niên tại Trường Đại học Luật Hà Nội nhằm huy động, phát huy tri thức luật học và tri thức liên ngành phục vụ cho sự phát triển của đất nước.

Hoạt động hợp tác nghiên cứu khoa học đã có nhiều kết quả. Nhiều hoạt động nghiên cứu khoa học tầm cỡ quốc tế đã được tổ chức trong khuôn khổ các dự án hợp tác của Trường như tổ chức thường niên Tuần lễ pháp luật Đức... Thông qua các hoạt động với các đối tác truyền thống như Nhật Bản, Đức, Trung Quốc, các đối tác tích cực như Canada, Úc, New Zealand..., hợp tác khoa học cùng nghiên cứu qua các chương trình, dự án hợp tác đã được thiết lập, để từng bước tiến tới các xuất bản phẩm, các công bố quốc tế uy tín. Nhiều giảng viên của Trường đã tham gia các hội thảo quốc tế và công bố các nghiên cứu của mình.

Là một trong những tạp chí khoa học hàng đầu trong lĩnh vực luật học ở Việt Nam, Tạp chí Luật học của Trường có những xuất bản phẩm định kì, chuyên đề, đặc san với nội dung khoa học phong phú, sâu sắc, đóng góp thiết thực vào sự nghiệp đào tạo, nghiên cứu khoa học của Trường Đại học Luật Hà Nội và hoạt động của ngành Tư pháp nói chung. Tính từ số Tạp chí đầu tiên ra mắt bạn đọc (số 1/1994) đến nay, Tạp chí Luật học đã xuất bản và phát hành phục vụ bạn đọc 247 số định kì, 23 số đặc san với 2.731 bài báo khoa học của hơn 700 tác giả trong và ngoài Trường trong đó có nhiều tác giả nước ngoài từ Anh, Pháp, Đức, Thuỵ Điển, Australia, Nhật Bản, Trung Quốc, Lào… Tạp chí cũng quy tụ được nhiều chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước tham gia vào Hội đồng biên tập, tham gia phản biện bài cho Tạp chí. Năm 2021, Trường Ban hành Đề án xây dựng Tạp chí Luật học theo tiêu chuẩn ASEAN Citation Index (ACI) nhằm hướng đến mục tiêu đưa Tạp chí Luật học trở thành tạp chí uy tín trong khu vực mà trước hết là được vào hệ thống trích dẫn của khu vực ASEAN (Asean Citation Index – ACI).

Năm 2021, Trường đã thành lập 10 nhóm nghiên cứu với mục tiêu trở thành các nhóm nghiên cứu mạnh, có tính dẫn dắt trong các chuyên ngành khoa học pháp lý và liên ngành, có những sản phẩm khoa học chất lượng tốt được công bố, đặc biệt là công bố quốc tế. Đây là tập thể các nhà khoa học uy tín, có năng lực chuyên môn cao, xuất sắc trong nghiên cứu khoa học. Được sự quan tâm, đầu tư của Trường, các nhóm nghiên cứu sẽ thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu lớn, mang tính dài hạn, qua đó, không chỉ giúp nâng cao số lượng các công trình công bố quốc tế mà còn nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo của Trường và tăng cường khả năng hội nhập quốc tế.

Trong bối cảnh đất nước tiếp tục thực hiện cải cách tư pháp, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, chủ động hội nhập quốc tế và triển khai cách mạng 4.0, Trường Đại học Luật Hà Nội vẫn luôn khẳng định được vị trí, vai trò quan trọng là cơ sở giáo dục đại học theo định hướng nghiên cứu, trường trọng điểm quốc gia về đào tạo pháp luật, trung tâm nghiên cứu khoa học pháp lý uy tín hàng đầu, có vai trò dẫn dắt trong các lĩnh vực khoa học pháp lý; tham gia xây dựng và hoạch định chính sách, pháp luật; trung tâm truyền bá tư tưởng pháp lý, đóng góp tích cực trong hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật và phục vụ cộng đồng.